+บ้านเก่าแก่ที่ถูกรีโนเวทใหม่แต่ยังคงรักษาสภาพดั้งเดิมที่บอกเล่าเรื่องราวในอดีตของบ้านไว้ได้เป็นอย่างดีที่ชุมชนริมน้ำจันทบูร จังหวัดจันทบุรี +
เชื่อไหมคะว่า..เจ้าของบ้าน ทีมช่างและสถาปนิกใช้เวลาเกือบ 4 ปี ในการชุบชีวิต "บ้านบุณยัษฐิติ" บ้านเก๋งจีนอายุกว่า 150 ปีหลังนี้ ให้กลับมามาชีวิตในฐานะโรงแรมกึ่งพิพิธภัณฑ์ในนาม "บุณยัษฐิติ วิลล่า" และร้านกาแฟเล็กๆริมแม่น้ำจันทบูร ที่บรรยากาศดี วิวสวยหลักล้าน ภายใต้ชื่อ "ชงดี by C.A.P"
ก่อนอื่นขอเกริ่นที่มาที่ไป และความสำคัญในอดีตของบ้านเก่าหลังนี้ให้ทุกคนเห็นภาพกันก่อน
บ้านบุณยัษฐิติ สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยปลายรัชกาลที่ 4 หรือต้นรัชกาลที่ 5 โดยหลวงอนุรักษ์พานิช (กั๊ก หรือบุญนาก) ซึ่งต่อมาได้รับพระราชทานนามสกุลจากรัชกาลที่ 6 เป็น ‘บุณยัษฐิติ’ โดยบ้านเก่าแก่หลังนี้ถือเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ อ้างอิงได้จากพระราชนิพนธ์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในปี 2419 เมื่อครั้งเสด็จประพาสจันทบุรี ที่กล่าวถึงหลวงอนุรักษ์พานิชในชื่อของ ‘จีนกั๊ก’ และครอบครัว ว่าได้เฝ้ารับเสด็จฯ และทูลเกล้าฯ ถวายผ้าและพลอยบุษราคัม โดยรัชกาลที่ 5 ได้ตรัสชมว่าพลอยนั้นมีน้ำดีและมีขนาดใหญ่เกือบเท่ากับพลอยในตรานพรัตน์เลยทีเดียว
บ้านเก่าหลังนี้ผสมผสานกลิ่นอายของศิลปะและสถาปัตยกรรมของไทย จีนและตะวันตกไว้อย่างลงตัว ซึ่งเป็นเอกลักษณ์โดดเด่นที่ตั้งตระหง่านผ่านร้อนผ่านหนาวคู่กับชุมชนริมน้ำมากว่า 150 ปี ส่งมอบเป็นมรดกล้ำค่าจากรุ่นสู่รุ่นจนมาถึงทายาทรุ่นที่ 7 แล้วค่ะ
การบูรณะบ้านบุณยัษฐิติ เริ่มขึ้นเมื่อท่านผู้หญิงอังกาบ คุณผกาภรณ์ และคุณกนิช บุณยัษฐิติ ภรรยาและทายาทของคุณโกวิท บุณยัษฐิติ ผู้เป็นทายาทรุ่นที่ 6 ได้ตัดสินใจสานต่อเจตนารมย์ในการบูรณะบ้านของบรรพบุรุษให้คืนกลับมามีชีวิตอีกครั้ง โดยมีโจทย์คือการรักษาความดั้งเดิมของบ้านไว้ให้มากที่สุด อีกทั้งยังตอบโจทย์การใช้สอยในปัจจุบัน
แต่ด้วยอายุที่ยาวนานของบ้านประวัติศาสตร์ริมแม่น้ำหลังนี้ โครงสร้างอาคารและวัสดุต่างๆจึงมีสภาพทรุดโทรมตามกาลเวลา การบูรณะซ่อมแซมจึงไม่ใช่เรื่องง่ายนัก เป็นสาเหตุที่ทำให้ต้องใช้เวลาในการบูรณะยาวนานเกือบ 4 ปี....ใช่ค่ะ..ฟังไม่ผิด..นานเกือบ 4 ปีจริงๆ
ขั้นแรกของการบูรณะซ่อมแซม เริ่มต้นจากการเก็บข้อมูลในอดีตของบ้านเก๋งจีนหลังนี้จากภาพถ่ายและจดหมายต่างๆในหอจดหมายเหตุของจังหวัด แล้วจึงบูรณะซ่อมแซมโดยสถาปนิกจากสถาบันอาศรมศิลป์ที่มีความรู้ความชำนาญด้านการอนุรักษ์สถาปัตยกรรมเพื่อชุมชน และตกแต่งภายในโดยมัณฑนากรประจำตระกูล
งานบูรณะอาคารเก่าที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ในครั้งนี้มีการผสมผสานทั้งเทคนิคสมัยใหม่เพื่อทำให้อาคารมีความแข็งแรงมั่นคง และขณะเดียวกันก็ยังให้ความเคารพและรักษาภูมิปัญญาเชิงช่างแบบโบราณเอาไว้ด้วย โดยเมื่อสำรวจและวิเคราะห์ทางวิศวกรรมและสถาปัตยกรรมแล้ว พบว่า
ตัวบ้านเดิม ประกอบด้วยเรือน 2 หลังที่มีลักษณะการก่อสร้างต่างกัน และมีโถงกลางบ้านโล่งรับแสงแดดซึ่งเคยใช้เป็นลานซักล้างและปรุงอาหารในสมัยก่อนทำหน้าที่เชื่อมเรือน 2 หลังไว้ด้วยกัน โดยเรือนหลังแรกอยู่ฝั่งติดริมแม่น้ำ เป็นเรือนฝาไม้สถาปัตยกรรมไทยผสมจีนและตะวันตก ส่วนเรือนอีกหลังอยู่ฝั่งติดถนนเป็นอาคารปูนครึ่งไม้ที่มีลักษณะสถาปัตยกรรมแบบจีนผสมตะวันตก
บ้านเก๋งจีนหลังนี้มีจุดที่ชำรุดทรุดโทรม และต้องการการบูรณะซ่อมแซมหลายจุด ได้แก่
=> การทรุดเอียงจากการเคลื่อนตัว (Slide) ของดินบริเวณริมแม่น้ำ และพื้นภายในบ้านอยู่ต่ำกว่าระดับถนนเกือบเมตร จึงต้องเสริมฐานรากและทำหินฐานเสาใหม่โดยใช้ภูมิปัญญาดั้งเดิมของช่างหินจากอ่างศิลา เพื่อป้องกันเสาไม้ผุพังจากปลวกและความชื้นเอาไว้
=> รอยร้าวบนกำแพงคอนกรีตและการเปื่อยยุ่ยของผนังอิฐในเรือนปูนที่ติดถนน โดยระบบผนังเดิมเป็นแบบรับน้ำหนัก (Wall Bearing) แบบโบราณ การซ่อมแซมจึงต้องกรีดผนังเดิมและเสริมเหล็กตัวทีเข้าไปในผนังอิฐเพื่อทำให้โครงสร้างแข็งแรงขึ้น จากนั้นจึงกะเทาะปูนที่เปื่อยออกแล้วฉาบทับด้วยกรรมวิธีแบบโบราณด้วยฝีมือช่างปูนจากจังหวัดอยุธยาที่เรียกว่า ‘ฉาบปูนหมัก ขัดปูนตำ’ ที่ช่วยให้ผนังหายใจได้ และลดการสะสมความชื้นในผนังได้ดีกว่าการฉาบปูนสมัยใหม่ โดยสีขาวของกำแพงที่เห็นคือสีธรรมชาติของปูน
=> การแตกชำรุดของกระเบื้องมุงหลังคาเก่าซึ่งเป็น กระเบื้องดินเผาแบบจีนโบราณที่มีความโค้งมนน้อย ซึ่งไม่มีขายแล้วในยุคปัจจุบัน ทำให้ต้องใช้เวลาในการเรียนรู้และพัฒนากระเบื้องดินเผาร่วมกับโรงงานผู้ผลิตกระเบื้องหลังคาดินเผาดั้งเดิมในจังหวัดจนได้กระเบื้องดินเผาที่คล้ายกระเบื้องมุงหลังคาแบบดั้งเดิมมากที่สุด
=> วัสดุไม้ภายในบ้าน ทั้งแผ่นพื้นไม้ ประตูไม้ ประตูรั้ว ฝาเรือนและหน้าต่าง ซึ่งใช้ไม้แผ่นหนายาวใหญ่ในสมัยก่อนที่หาดูได้ยากแล้วในสมัยนี้ยังคงถูกเก็บรักษาไว้เช่นเดิม งานไม้ฝีมือประณีตของช่างชั้นครูสมัยก่อนที่ไม่ใช้ตะปูเลยสักตัว แต่ใช้เทคนิคการเข้าเดือยเข้าลิ่มก็ยังคงถูกอนุรักษ์เอาไว้ให้คนรุ่นใหม่ได้เห็น มีเพียงการใช้น้ำยารักษาเนื้อไม้เพื่อยืดอายุการใช้งานของไม้ให้คงทานยาวนานเพิ่มขึ้นอีกเท่านั้น
=> วัสดุตกแต่งอย่างปูนปั้นและลายฉลุไม้ ลูกกรงเหล็กหล่อแบบฝรั่ง เชิงชายคาสังกะสีฉลุ และจั่วหลังคาที่ผุพัง ก็ถูกซ่อมแซมให้กลับมาอยู่ในสภาพดั้งเดิมโดยนำส่วนที่ยังคงสภาพดีไปหล่อเป็นแม่พิมพ์และทำขึ้นใหม่ให้เหมือนเก่าด้วยฝีมือช่างไม้จากอ่างทอง
เมื่อบ้านบุณยัษฐิติถูกบูรณะเสร็จสมบูรณ์และเปิดประตู ต้อนรับคนภายนอกให้เข้ามาเยี่ยมชมบ้านอีกครั้ง
มีการจัดสรรพื้นที่ภายในบ้านเพื่อการใช้สอยใหม่ดังนี้
=> ชั้นล่างของเรือนปูนครึ่งไม้ฝั่งติดถนนได้ถูกปรับเปลี่ยนเป็นส่วนต้อนรับของ “บุณยัษฐิติ วิลล่า” และพิพิธภัณฑ์ที่บอกเล่าเรื่องราวการบูรณะบ้านที่ยาวนานกว่า 4 ปี
=> ชั้นที่ 2 ของบ้านจัดแสดงรูปภาพของครอบครัว ข้าวของเครื่องใช้ รวมทั้งเก๋งจีนบูชาบรรพบุรุษต้นตระกูล พร้อมทั้งบอกเล่าประวัติความเป็นมาของตระกูลบุณยัษฐิติโดยละเอียด
=> ส่วนชั้น 3 ถูกจัดเป็นกาลานุกรมจันทบุรีที่บอกเล่าเรื่องราวประวัติศาสตร์ของเมืองจันท์ผ่านการบอกเล่าของอาจารย์เผ่าทอง ทองเจือ นักประวัติศาสตร์ชื่อดังของเมืองไทย
=> ส่วนเรือนไม้ฝั่งริมน้ำชั้นบนและพื้นที่บางส่วนของเรือนปูนได้ถูกปรับเปลี่ยนเป็นห้องพักจำนวน 5 ห้อง 5 สไตล์ตามชื่อห้อง คุณหลวง เสื่อสานจันทบูร ไพ่ตอง กำปั่นจีน และตลาดล่าง แต่ละห้องจะสวยงามและน่าพักแค่ไหนไปดูกัน...
“ห้องคุณหลวง” เป็นห้องที่โดดเด่นที่สุดของบ้าน ตั้งชื่อตามบรรพบุรุษของตระกูลบุณยัษฐิติที่เป็นคุณหลวงถึง 4 ท่าน ภายในห้องตกแต่งด้วยภาพกรณีพิพาท รศ.112 ระหว่างจันทบุรีและฝรั่งเศส ซึ่งถ่ายทอดจากต้นฉบับหนังสือพิมพ์ฉบับจริงที่เจ้าของบ้านเก็บไว้ มีเฟอร์นิเจอร์ เช่น เตียงและตู้ทำจากไม้เก่าที่ทำขึ้นใหม่เลียนแบบเฟอร์นิเจอร์เดิมของบ้านซึ่งทายาทนำไปใช้งานที่กรุงเทพ
ความอลังการล้านแปดของห้องนี้คือระเบียงนอกชานที่สามารถออกไปนั่งชมวิวหลักล้านริมแม่น้ำจันท์ได้แบบส่วนตัว สามารถมองเห็นความสวยงามของทั้งโบสถ์คาทอลิกอันสวยงามที่ตั้งตระหง่านคู่เมืองจันท์มาตั้งแต่สมัยฝรั่งเศสยึดครองเมืองจันท์ในอดีตและเจดีย์ของวัดโบสถ์เมืองที่งดงามตามเอกลักษณ์แบบไทย
“ห้องเสื่อสานจันทบูร” ภายในห้องตกแต่งด้วยเสื่อกกพื้นเมืองสีละมุน ทั้งตู้เสื้อผ้าโต๊ะ เก้าอี้ และพรมปูพื้น และยังสามารถชมวิวหลักล้านได้เช่นเดียวกันกับห้องคุณหลวง “ห้องไพ่ตอง” ซึ่งได้แรงบันดาลใจมาจากไพ่ของชาวจีนที่คนไทยและจีนนิยมเล่นกันในสมัยก่อน การตกแต่งห้องเน้นลวดลายหมอนมุ้ง ผ้านุ่งห่มด้วยลายไพ่ตองสีขาวดำ สามารถชมวิวสวยๆริมแม่น้ำจันท์แบบส่วนตัวสุดๆได้จากในห้อง “ห้องกำปั่นจีน” เป็นห้องพักห้องเดียวที่อยู่ในอาคารปูนซึ่งไม่มีระเบียงริมน้ำ เน้นการตกแต่งด้วยกลิ่นอายสไตล์จีนโดยมีกำปั่นเหล็กเก่าแก่อายุร้อยกว่าปีที่ชาวจีนเรียกว่า 保险柜 (bǎoxiǎn guì อ่านว่า เป๋าเสี่ยนกุ้ย) ที่หมายถึงหีบเหล็กซึ่งครอบครัวบุณยัษฐิติใช้เก็บทรัพย์สมบัติและสิ่งของมีค่าของครอบครัวในอดีตตั้งไว้อย่างโดดเด่นภายในห้อง “ห้องตลาดล่าง” ตั้งตามชื่อ ‘ตลาดล่าง’ ซึ่งเป็นตลาดท้องถิ่นบนถนนสุขาภิบาลที่บ้านบุณยัษฐิติตั้งอยู่ ภายในห้องตกแต่งด้วยกลิ่นอายการค้าขายด้วยภาพแม่ค้าในตลาดบริเวณหัวเตียง แถมมีวิวสวยๆริมแม่น้ำจันท์ฝั่งโบสถ์คริสต์ให้ชมได้แบบไพรเวท ไฮไลท์อีกอย่างที่ของบ้านบุณยัษฐิติคือบริเวณด้านล่างของเรือนไม้ฝั่งริมน้ำที่ถูกจัดสรรเป็นร้านกาแฟบรรยากาศดี ดูแลและบริหารงานโดยร้าน C.A.P คาเฟ่ชื่อดังของเมืองจันท์ มีเมนูเครื่องดื่มและเบเกอรี่หลากหลายซึ่งนำผลไม้และวัตถุดิบท้องถิ่น เช่น มะปี๊ด มาเป็นวัตถุดิบสำคัญ เช่น แบล๊คฮันนี่มะปี๊ดโซดา เมนูสุดเลิฟที่ต้องสั่งทุกครั้งที่ไปร้านนี้ คือ กาแฟใส่น้ำมะพร้าว ที่นอกจากได้กาแฟรสชาติกลมกล่อมแล้วยังมีความหวานหอมอ่อนๆของน้ำและเนื้อมะพร้าวอ่อนละมุนลิ้น กับเมนูน้ำผึ้งมะปี๊ดชีสเค้ก ที่มีความหวานของน้ำผึ้งที่เข้ากันได้ดี๊..ดีกับความเปรี้ยวของส้มมะปี๊ด ทานแล้วอร่อยมากก..ฟินมากก..ขอบอก..เล่าแล้วน้ำลายสอขึ้นมาเลยจ้ะ 555 ถ้าใครมีโอกาสแวะเวียนมาเยี่ยมเยือนเมืองจันท์ แอดมินก็อยากแนะนำให้ลองแวะมาเยี่ยมชมความสวยงามอันทรงคุณค่าของบ้านประวัติศาสตร์บุณยัษฐิติกันนะคะ ลองมาตื่นตาตื่นใจกับผลงานการรีโนเวทบ้านชิ้นโบว์แดงที่สวยงามไร้ที่ติของครอบครัวบุณยัษฐิติและทีมงานสถาปนิกที่พร้อมส่งต่อเป็นมรดกให้คนรุ่นหลังได้ชื่นชม ทางโรงงานกระเบื้องมุงหลังคาแบบโบราณจันท์สเตลล่าเชื่อว่า หากหลวงอนุรักษ์พานิช (กั๊ก) เจ้าของบ้านได้กลับมาเห็นบ้านของท่านในตอนนี้ ท่านคงจำบ้านของท่านได้ดีและคงภาคภูมิใจที่ทายาทของท่านยังคงดูแลรักษาบ้านของท่านให้อยู่ในสภาพดีเช่นนี้แม้เวลาจะผ่านมานานกว่า 150 ปีแล้ว พิกัดและช่องทางการติดต่อ “บุณยัษฐิติ วิลล่า” และ “ชงดี by C.A.P” อยู้ด้านล่างนี้ค่ะ ตามไปตำกันได้เลยยยย..... บุณยัษฐิติ วิลล่า ที่ตั้ง: 148 ถนนสุขาภิบาล ตำบลวัดใหม่ อำเภอเมืองจันทบุรี จังหวัดจันทบุรี 22000 (ในชุมชนริมน้ำจันทบูร) เปิดบริการ: ทุกวัน เวลา 09.00-17.00 น. โทรศัพท์: 094-858 0880 เว็บไซต์: www.punyashthitivilla.com Facebook: https://web.facebook.com/punyashthitivilla . . ชงดี by C.A.P ที่ตั้ง: อยู่ในบุณยัษฐิติวิลล่า ชุมชนริมน้ำจันทบูร เปิดบริการ: ทุกวัน เวลา 9.00 น. - 17.00 น. โทรศัพท์: 091-535 2266 Facebook: https://web.facebook.com/%E0%B8%8A%E0%B8%87%E0%B8%94%E0%B8%B5-by-CAP-100817315101301
Credit รูปภาพและข้อมูล: Facebook : Punyashthiti villa บุณยัษฐิติ วิลล่า Facebook: ชงดี by C.A.P www.punyashthitivilla.com https://readthecloud.co/punyashthiti-villa/ http://optimise.kkpfg.com/beyond_6.php
จันท์สเตลล่า กระเบื้องมุงหลังคาแบบโบราณ ที่ทำด้วยมือ..และอนุรักษ์สถาปัตยกรรมไทยไว้ด้วยใจ
תגובות